کتاب شناسی
میزان المطالب
عنوان: معرفی کتاب «میزان المطالب»
نویسنده: آیت الله میرزا جوادآقا تهرانی
تعداد صفحات:۲۱۲ صفحه
زبان: عربی ـ فارسی
مشخصات نشر: تهران: نشر آفاق، ۱۳۹۲ ش.
تلفن مرکز پخش: ۲۲۸۴۷۰۳۵ ـ ۰۲۱
معرفي نامه
میزان المطالب اثری است دینی، تحلیلی استدلالی، با حجم تقریباً متوسط، به زبان فارسی با آمیزه هایی از عربی (تقریباً مزجی)، تبیینی، دارای نثر علمی متوسط ولی پردقت، برای عالمان و دانش پژوهان و به شیوه کتاب آموزشی قابل تدریس.
صفات روحی نویسنده معظم ـ رضوان الله تعالی علیه ـ مانند: ادب، فروتنی، امانتداری، صداقت علمی، قاطعیت، عدم مجامله، هدایت خواهی مشفقانه و... در جای جای این اثر جلوه کرده است. این اثر گرانسنگ از آن فرزانه پارسا حاصل یک دوره فشرده مباحث اعتقادی از دیدگاه مکتب شیعه است.
این کتاب در چهار بخش تنظیم شده است:
باب اول: خداشناسی. باب دوم: نبی شناسی.
باب سوم: امام شناسی. باب چهارم: معادشناسی.
باب اول: خداشناسی
باب اول در دو قسمت مورد بحث قرار می گیرد:
۱ـ مرحله ثبوت.
۲ـ مرحله اثبات و استدلال.
مرحله اول یعنی مرحله ثبوت، در پنج گفتار بحث می شود:
اول: ذات خداوند متعال را هیچ مخلوقی نمی تواند درک کند.
دوم: معرف ذات خداوند متعال خود اوست.
سوم: حق تعالی ذات مقدس خود را در عالم سابق (ذر) به خلق معرفی فرموده است.
چهارم: خداوند متعال در این عالم نیز ذات مقدس خود را برای گروهی معرفی می فرماید.
پنجم: وظیفه انبیاء و اوصیای آنها ـ سلام الله علیهم أجمعین ـ در باب خداشناسی چیست؟
مرحله دوم یعنی مرحله اثبات، در دو گفتار بحث می شود:
اول: استدلال به غیر جدال.
دوم: استدلال به جدال است.
باب دوم: نبی شناسی
ایشان در این کتاب نبی شناسی را در دو گفتار نبوت عامه و نبوت خاصه مطرح می کنند. در اول از اصل نیاز و ضرورت نبی برای جامعه انسانی بحث می شود و در دوم به اثبات نبوت حضرت محمدبن عبدالله(ص) می پردازند.
باب سوم: امام شناسی
امام شناسی در سه بحث می شود:
در اول به اصل ضرورت نیاز بشر به امام پرداخته می شود.
در دوم در مورد این مطلب بحث می شود که وظیفه و حق تعیین امام به چه کسی تعلق دارد و در اختیار کیست؟
درسوم بحث می شود که کسی که حق و اختیار نصب امام را دارد، چه کسی را برای این منصب انتخاب کرده است.
باب چهارم: معادشناسی
معادشناسی در یک مقدمه و دو قسمت بحث می شود:
مقدمه حاوی 12 مبحث است که به ترتیب به این مباحث می پردازد:
۱ـ فاعلیت حق تعالی.
۲ـ علت غایی ایجاد.
۳ـ حدوث و قدم آفرینش.
۴ـ شناخت مخلوق اول.
۵ـ هیولی و صورت.
۶ـ نحوه حصول کثرت در آفرینش.
۷ـ خودشناسی.
۸ـ سبقت آفرینش ارواح بر ابدان.
۹ـ علم شناسی.
۱۰ـ عقل شناسی.
۱۱ـ نحوه صدور افعال از بشر.
۱۲ـ مسأله بداء.
ایشان در دو گفتار به اثبات اصل معاد و سپس به کیفیت و چگونگی معاد می پردازند.
ایشان بعد از اینکه سخنان نحله های مختلف فکری در مورد معاد را ذکر می کنند در پایان معادی که از قرآن و روایات استفاده می شود را بیان کرده و به شبهات آن پاسخ می دهند.
پنجشنبه 18 دی 1399