کتاب شناسی

عنوان: معرفی کتاب «تنبیهات حول المبدء والمعاد»

نویسنده: آیت الله میرزا حسنعلی مروارید

تحقیق: شیخ محمدجواد مروارید

تعداد صفحات: ۴۰۸ صفحه

زبان: عربی

مشخصات نشر: مجمع البحوث الإسلامیة ـ آستانة الرضویة المقدسة، 1416ق.

تلفن مرکز پخش: ۰۵۱۳۲۲۳۰۸۰۳

معرفی نامه اجمالی

این اثر به قلم مرحوم آیت الله میرزا حسنعلی مروارید تألیف شده و خلاصه ای از درس های معارفی ایشان می باشد که در دوره های متعددی توسط ایشان تدریس شده است و بنا به خواهش تنی چند از شاگردان، آن را به صورت کتابی مستقل به رشته تحریر درآورده است.

کتاب تنبیهات حول المبدء والمعاد با موضوع الهیات و معاد، به زبان عربی به چاپ رسیده است و با استفاده از قرآن و روایات اهل بیت(ع) به معرفی عقاید شیعه می پردازد.

این کتاب مشتمل بر مباحث کلامی حول مبدأ و معاد است و همین طور حاوی مسائل علمی مهم معرفتی می باشد، مسائلی مثل شناخت عقل و حجیت آن، شناخت نفس و شناخت الله تعالی و مشیت و اراده و مسائل مهمی از این قبیل.

مقصود کتاب اولاً بهرمندی عقل و رهایی قضایای عقلی از اوهام و ثانیاً بهرمند شدن از انوار قرآن کریم و احادیث معصومین(ع) در معرفت اعتقاد صحیح و ثالثاً تبیین اشکالات بعضی از قواعد فلسفه و رد شبهات وارده بر مسائل اعتقادی می باشد.

کتاب مذکور شامل دو بخش اصلی با این عناوین است:

۱ـ تنبیهاتی در سرآغاز هستی

۲ـ تنبیهاتی در سرانجام هستی

بخش اول کتاب مباحث ذیل را در بر می گیرد:

ضرورت برهان، برهان در قرآن کریم، حجیت ذاتی علم و عقل، انکار یا تشکیک بعضی اخباریون در حجیت عقل، عقل و نفس از دیدگاه فلسفه و قرآن و حدیث، حقیقت علم، شواهد تغایر نفس با عقل و علم، نگاهی به اقسام و تعریف علم، علم در احادیث، دو تذکر پیرامون حقیقت عقل و رابطه آن با علم، یادآوری هایی درباره عقل، حقیقت حکم عقل، نشانه های عقل، تجرد نور علم و عدم تجرد نفس انسانی، خودشناسی و خداشناسی، هشداری در گزینش راهنما، بهره عقل از معرفة الله نفی عدم و نفی تشبیه، آفریده آفریدگار می خواهد، ارشاد به هستی آفرین، هدایت عام و خاص، جدایی وجودی خالق و مخلوقات در آیات و روایات، دلایل نقلی وحدت وجود، سخنی در تجلّی و مکاشفه، شناخت فطری، ارزیابی جلوه حق، پیمان عالم ذر و اظله، حکمت پیمان عالم ذر، دلایل نقلی تقدم ارواح بر اجساد، طاعت و عصیان انسان پیش از دنیا، بروز شناخت فطری هنگام ناامیدی، پاسخ به شبهات عالم ذر، کاشفیت نور علم نیازی به وجود معلوم ندارد، دلایل قائلین به جبر و پاسخ آن، دلایل نقلی نفی جبر، معنای قضا و قدر، یادآوری تعاریف مختلف، مشیت و اراده، تعلق خواست خداوند به عمل بنده، تفویض، اثبات حالت بین جبر و تفویض، تفویض خلقت و رزق به ائمه، واگذاری سرنوشت دین به معصومین، مسئله بداء.

بخش دوم حاوی مباحث ذیل است:

معاد در مکتب اهل بیت(ع)، نکاتی پیرامون معاد، دلایل عقلی و نقلی معاد، معاد روحانی و جسمانی در کلمات بزرگان، آیات معاد جسمانی، روایات معاد جسمانی، ماده اصلی آفرینش انسان، ماء ماده اصلی جهان آفرینش، ماده اصلی خلقت، تقسیم ماده اصلی به علیون و سجین، جهان سایه ها و کالبدها، هر روح بدنی مناسب دارد، پیمان و امتحان مردم در عالم ذر، جایگاه آدم(ع)، عدم تجرد روح، استقلال روح، نقد دلایل قائلین به تجرد روح، فرق روح و بدن، هر ذره ای می تواند دارای علم و ادراک شود، انسان بر جسمانیت خود باقی می ماند، علم و هدایت با کفر و ظلم نابود می شود، محل ارواح و بدنها پس از میثاق و قبل از دنیا، رابطه روح با بدن، بحثی در احوال روح، تذکر و توضیح در کیفیت روح، پاسخ به شبهات.

این اثر شش مرتبه به زیور طبع آراسته شده است.

چاپ ششم شامل مواردی همچون پاورقی های کامل تر در راستای توضیح و تعمیق متن، فهرست منابع، فهرست آیات و روایات بوده و دارای ۴۰۸ صفحه می باشد که در مقایسه با چاپ دوم که دارای ۲۷۳ صفحه بوده، تغییرات قابل توجهی داشته است.

متأسفانه در چاپ پنجم حدود ۸۰ مورد غلط یافت شد که منجر به چاپ درست نامه در انتهای چاپ مذکور گردید، که البته در چاپ آخر، این موارد تصحیح شده است.

ترجمه های موجود از این کتاب به شرح ذیل می باشد:

۱ـ توضیحاتی پیرامون مبدأ و معاد؛ پدیدآور: حمیدرضا آژیه، ناشر: تهران، رایزن، چاپ اول ۱۳۷۸ ش.

* ملاحظاتی پیرامون مبدأ و معاد؛ پدیدآور: حمیدرضا آژیه، ناشر: تهران، شمس الضحی، چاپ اول ۱۳۸۶ ش.

۲ـ مبدأ و معاد در مکتب اهل بیت؛ پدیدآور: ابوالقاسم تجری گلستانی، ناشر: دارالعلم، ۱۳۸۳ ش.

ترجمه های موجود، علی رغم دقت نظر، بی اشکال نمی باشد و خواننده را از متن اصلی کتاب، بی نیاز نمی سازد.

چهارشنبه 26 آذر1399